Anasayfa
Doktora Sor
Vaka Öncesi - Sonrası

SSS / Sualtı ve Havacılıkta Diş

Soru :Bu durumdaki diş ağrısı su şekillerde gelişir:
Cevap :
  1. Dolgunun altında veya diş dokusu içinde genişleyen hava kürecikleri çevresine baskı yaparak sinir hücrelerini uyarır.
  2. Derin dolguların altındaki mevcut diş ağrısının şiddetlenmesi
  3. İstatistikler barodentalji görülen hastaların büyük bir çoğunluğunun dişlerinde enfeksiyon, çürük, derin dolgular , kist, sinüzit olduğu veya yakın zamanda cerrahi bir müdahale yap ildiğini göstermektedir.
  4. Sinüzit diş ağrısıyla karışabilir. Ayirdedici özelliği daldıktan sonra yukarı çıkarken meydana gelmesidir. Ağrının şiddeti barometrik stres süresinin uzunluğu ile orantılıdır.
  5. Diş ve diş etinde oluşan ağrının başka bir sebebi de dalgıçların hava regülatörlerini şiddetli ısırmaları sonucu oluşur. Ağız apereyinin bir çok kişi için küçük olduğu bu durumlarda dalgıçların apereyleri lastik koruyucularla kullanmaları bu sorunu çözecektir.
  6. Diğer bir sorunda parasütçülerde oluşan diş ve dudak yaralanmalıdır. Parasütle atlayanların soğuk ve çarpmalara karşı dudak korucuları sürmeleri ve çarpmalar için sporcuların kullandığı ağız ve diş koruyucularla apareyi kullanmaları gerekmektedir. Ağrı hissedildiğinde vakit kaybetmeden dişhekimine başvurulmalıdır.
Soru :Sualtı ve Havacılıkta DişHekimliği?
Cevap :Havada 3000 m.’den yukarda ve suda 10 metreden aşağıda gaz basıncı hissedilir hale gelir. Basınç değişimine maruz kalan dalgıç ve pilotlar ve uçuş personelinde ise bu duruma bağlı olarak diş problemleri oluşabilir. Bu durum dalgıçlar arasında dalgıç “ağız sendromu” olarak adlandırılır ve bu diş ağrılarına “barodentalji” adi verilirken, havacılıkta “aerodentalji” adı verilmektedir.
Soru :Sonuçlara göre:
Cevap : Çinko fosfat siman taşıyan 20 dişin hepsinde, cam iyonomer siman taşıyan 20 dişin 7 tanesinde sızıntı görülürken reçine esaslı simanda sızıntı görülmemiştir. Bunun sebebi resin simanin dentin kanallarını reçine ile tıkanması ve malzemenin esnek olmasıdır.
Dalgıç, pilot gibi basınç değişimine maruz kalan hastaların kuronlarının reçine esaslı siman ile yapıştırılması önerilmektedir. Diş hekiminizin yaptığı tam seramik kuron restorasyonlari sızdırmazlık açısından daha başarılı olan reçine esaslı siman ile yapıştırılırken, metal destekli restorasyonlar da reçine esaslı siman ile yapıştırılması tercih edilebilir.
Soru :Sualtı Dalışları?
Cevap : Sualtı Dalışlarında basınçlı tüplerden gelen hava çürük veya hatalı restorasyonun kenarından dişin içerisine girer. Ağrıya sebep olan yukarı çıkarken basınç düştüğünden genişleyen havanın dentin tıkanalcıklarına baskı yapmasıdır. Dalgiç tüplerinde oksijen (O2) ve nitrojen (N2) bulunur. Bazı dalgıç tüplerinde ise nitrojen yerine helyum (He) kullanılır böylece daha düşük viskozitede bir gaz karışımı elde edilerek diş dokusu içine girip orada çözünebilmesi sağlanır. Basınçlı gaz doku içine iki yol ile girer:
1. Restorasyonlu veya dolgulu dişlerle diş arasında veya dolgunun içerisinde boşluklar var ise basınç farkı sebebiyle bu boşluklar basınçlı hava tarafından istila edilir.
2. Vücut sıvılarında çözünen gaz, sıvı dolaşımı ile diş dokuları içerisine girer. Dalgıç yukarı çıkarken düsen basınç sebebiyle buradaki çözünmüş hava köpüklenir. Hava hangi yol ile diş dokularına girerse girsin, sonuçta diş ağrısına sebep olur. Hatta bir dişi patlatabilir veya kırabilir.
Uzun vadede etkisi Alman Deniz Kuvvetleri’nde 1291 denizaltı personeli ve 1289 balıkadamın incelendiği 9 yıllık bir çalışma yapılmıştır. Daha derine dalanların uzun vadede daha çok diş kaybettikleri tespit edilmiştir. Bir başka uzun vadeli çalışmada dalgıç ve denizaltı okuluna giren öğrenciler okula girişlerinde ve 10 yıl sonrasında incelenmişler. Daha fazla basınca maruz kalan dalgıçlarda problemli diş %300, kuronu diş %900 artmış. Daha az basınç değişimine maruz kalan denizaltıcılarda problemli diş %186,kuronlu diş %375 artmış.
Malzeme seçimi basınç değişiminden dişleri korumak için sızıntının durdurulması gerekir. 60 tane çekilmiş diş üzerinde kuron yapıştırıcısı olarak kulanılan çinko fosfat siman ve rezin esaslı siman birbirleri ile sızıntı bakımından karşılaştırılmış; basınç 0 ile 3 atm arasında 15 defa değiştirilmiş. Daha sonra kuron kenarından sızıntı olup olmadığına bakılmış.
Soru :Dikkat edilecek noktalar;
Cevap :
  • Dalgiçlar,pilotlar, hostes ve uçuş/dalış mürettebatı düzenli diş hekimi kontrolü yaptırmalıdır.
  • Bu hastalarda muayene sırasında her dişe canlılık testleri yapılmalı, röntgen ile kök ucunda lezyon veya kist varlığına bakılmalı, kötü dolgular yenilenmeli varsa çürükler temizlenmelidir.
  • Yeni diş çekimi yapılan bölgelerde ve geçici dolgular bulunan, kanal tedavileri tamamlanmamış dişlerde şiddetli ağrı ve iyileşmede gecikme görülebilir.
  • Hareketli protezleri olan hastaların protezin uyumu kontrol edilmeli, düzeltmeler yapılmalı gerekli görülüyorsa yeniden yapılmalıdır. Dişsiz bölgelere implant yapılması düşünülebilir.
  • Ağız apareylerinin plastik parçaları maliyeti arttırır ve dalış emniyeti açısından büyük önem taşımaktadır.